پیامدهای عدم تحقق مفاد برجام به نفع ایران خسارتهای هنگفتی را به کشور زد/ ایران با متقاعدسازی روسها نسبت به اوضاع منطقه میتواند فضا را مدیریت کند
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۳۷۵۰۲۰
کیومرث یزدان پناه دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر وزیر خارجه کشورمان به کشورهای همسایه از جمله روسیه گفت: روسیه همسایه بزرگ ما در حوزه شمالی به حساب میآید، کشوری با اثرگذاری تام جهانی، موثر در نهادهای بزرگ و بین المللی مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد و دومین قدرت اتمی بزرگ دنیا.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: روسیه کشوری است که به عنوان پشتوانه ژئوپلیتیک در منطقه اوراسیا عمل میکند، اگرچه معمولا ثباتی در تصمیم گیریهای آن به ویژه در تصمیم گیریهای مهم و حساس نسبت به ایران دیده نمیشود، اما اگر راهبردهای ژئوپلیتیک ایران در ترسیم روابط ثابت با روسیه معین، مشخص و دقیق باشد چه بسا که سفر وزیر خارجه کشورمان به مسکو در استمرار چارچوب همکاریها و ارتقای سطح همکاری میتواند در این مقطع زمانی برای ایران بسیار موثر و حیاتی باشد.
اتحاد راهبردی ایران و روسیه به ارتقای جایگاه این دو کشور در نظام بین الملل کمک میکندیزدان پناه ادامه داد: با توجه به اهمیت روز افزون روسیه در جایگاه جهانی، نقش و اثرات راهبردی که این کشور در نظام بین الملل دارد و ما شاهد آن هستیم از جمله در بازنگری ساختار رقابتی این کشور با قدرتهای بزرگی مانند اروپا و آمریکا، سفر وزیر خارجه ایران به روسیه از این منظر هم میتواند حائز اهمیت باشد که دو کشور با توجه به اینکه مکمل راهبردی یکدیگر هستند و اتحاد راهبردی دو کشور هم میتواند کمک قابل توجهی به ارتقای جایگاه ایران و روسیه در نظام بین الملل و افزایش قدرت چانه زنی آنها کند، لذا سفر وزیر خارجه کشورمان به مسکو از این نظر هم بسیار حائز اهمیت بود.
دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای هم تصریح کرد: مدت زمان زیادی نگذشته است که با موافقت روسیه، چین و دیگر اعضای دائم سازمان همکاریهای شانگهای، ایران به عضویت دائم این سازمان در آمده، همه انتظار دارند که با توجه به وضعیت شانگهای، این سازمان به یک سازمان راهبردی و عملیاتی تبدیل شود و این هم در گرو پیگیریهای مجدانه، مصرانه و عزم و اراده قوی کشورها محقق میشود، در غیر این صورت در همان نماد و شاخص یک عنوان باقی میماند که این نمیتواند برای کشورهای عضو دائم و ناظر این سازمان مفید باشد، لذا سفر امیرعبداللهیان به روسیه از این منظر هم میتواند حائز اهمیت بوده و در ارتقای روابط دو کشور اثرات خوبی داشته باشد.
وی افزود: این حقیقت تلخ در روابط ایران و روسیه همیشه مشهود است که این رابطه در طی تاریخ با یک سری بدبینیها و بدگمانیها همراه بوده است که این اعتماد مردم ایران را در سیر تاریخی معاصر نسبت به روسیه همیشه بدبین نگه داشته است، یکی از اقداماتی که دولت جدید میتواند انجام دهد در قبال سایر مباحثی که ما با روسیه داریم، مرتفع کردن این بدبینیهای تاریخی و کاهش آن در روند روابط دو جانبه میان ایران و روسیه است.
پیامدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام و عدم تحقق مفاد آن به نفع ایران خسارتهای هنگفتی را به کشور ما زدیزدان پناه ادامه داد: ایران اکنون درگیر پرونده فرسایشی هستهای موسوم به برجام است، علیرغم همه تعهداتی که ایران داد، تمام آنچه بر دوش ایران گذاشته شده بود را هم پذیرفت و هم انجام داد، اما در وسط راه رکب خورد و با روی کار آمدن ترامپ در دولت قبلی آمریکا و خروج یک جانبه وی از برجام این مسئله به یک آفتی برای ایران در عرصههای مختلف تبدیل شد و پیامدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام و عدم تحقق مفاد آن به نفع ایران خسارتهای هنگفتی را به کشور ما زد و همین مسئله باعث سیر تشدید انتقادات در داخل سیستم به ساختار تصمیم گیری کشور در ابعاد مختلف شد.
دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به تحولات منطقه و موضع گیری باکو علیه تهران، تصریح کرد: یکی از موضوعات اساسی در سفر وزیر خارجه ایران به روسیه مسئله تنشهای اخیر در منطقه قفقاز جنوبی بود. به طور مشخص موضع گیریهای غیرمتعارف و ناشیانه دولت جمهوری آذربایجان، رفتار مداخله جویانه و تنش زای رئیس جمهور ترکیه شرایط بسیار خاص و نسبتا بحرانی را به وجود آورده است، هر چند درگیری، نزاع و جنگ در این منطقه بسیار بعید است، اما استمرار این روند میتواند علاوه بر تخریب کردن مناسباتی که در اینجا میان ایران و کشورهای قفقاز جنوبی حاکم است، تنشهای ناخواستهای را در این منطقه به دنبال داشته باشد که این تنشها هم پر هزینه هستند.
وی افزود: از سوی دیگر با توجه به اینکه کشورهای منطقه کشورهای مستقل مشترک المنافع با روسیه هستند، نوع نگاه روسیه خیلی میتواند در مدیریت این بحرانها و تنشها تاثیر گذار باشد. مناطق آسیای مرکزی، دریای خزر و قفقاز همچنان به عنوان حوزه ژئواستراتژیک روسیه به حساب میآیند، لذا ایران میتواند با متقاعد سازی روسها نسبت به روند غلطی که جمهوری آذربایجان و ترکیه در پیش گرفتند این فضای بحرانی را مدیریت و از آن عبور کند.
وی افزود: استمرار این روند خوشایند هیچ یک از کشورهای منطقه نیست و به نظر میرسد حتما یکی از موضوعات حیاتی در مذاکرات تهران و مسکو، مسئله بحران قفقاز جنوبی باشد و تنشهایی که به وجود آمده است و روسیه هم قاعدتا باید با یک قاطعیت موضوعی به مسئله ورود پیدا کند و اجازه ندهد که تنشها دامن گیر این منطقه شود، چرا که استمرار این تنشها کاملا به ضرر منطقه است و حتی ممکن است مورد سوء استفاده قدرتهای مداخله گر غربی از جمله ناتو شود، ما نباید اجازه دهیم همان خطاهایی را که برخی از کشورهای غربی در منطقه خلیج فارس طی دو سه دهه اخیر مرتکب شدند، کشورهای حوزه قفقاز جنوبی هم آن خطا را مرتکب شوند. این مسئله برای منطقه بسیار پر هزینه و تنش زاست.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: ایران و روسیه امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه توافق هسته ای ایران سفر وزیر خارجه ایران و روسیه قفقاز جنوبی روسیه هم دو کشور کشور ها تنش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۳۷۵۰۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افشاگری روحانی درباره دلایل ردصلاحیتش
به گزارش «تابناک» به نقل از سایت حسن روحانی، حسن روحانی، رئیسجمهور سابق از پاسخ خود به نامه شورای نگهبان برای ردصلاحیت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در آیندهای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: من به ایرادات شورای نگهبان پاسخ خواهم داد تا مردم از سطح درک اعضای این شورا از مسائل حیاتی کشور مطلع شوند. موارد ردصلاحیت یکی ادعای اهانت به قوه قضائیه و شورای نگهبان است و دیگری عدم ایستادگی در برابر غرب و اشکال در اجرای برجام و… این پاسخ هم به این دلیل است که باور دارم جایگاه شورای نگهبان مقدس است و این شورا شکل گرفته تا مردم اطمینان حاصل کنند قوانین تدوینشده خلاف موازین اسلامی و قانون اساسی نیست.
حسن روحانی در جلسه دورهای خود با وزیران و معاونان رئیسجمهور در دولتهای یازدهم و دوازدهم که دیروز برگزار شد، با تبریک روز کارگر و معلم به این دو قشر مهم جامعه، راهحل مشکلات کشور را مشارکت مردم در همه زمینهها عنوان کرد و گفت: وقتی در مسائل اجتماعی و فرهنگی به نظر مردم اعتنا نمیکنیم، آنها در مسائل اقتصادی و سیاسی حامی ما نخواهند بود. باید مشارکت واقعی در همه زمینهها داشته باشیم. مگر قدرتی غیر از مردم داریم؟
رئیس جمهوری سابق کشورمان، با اشاره به روزهای سخت کشور در ۴۵ سال گذشته، از جنگ تحمیلی هشت ساله تا تحریمهای هستهای، اظهار داشت: در روزهای سخت، عمده توان ما برای عبور از مشکلات متکی به حضور مردم بود. مردم با حاکمیت همفکری و همکاری و کمک میکردند یا خواست حاکمیت را قبول میکردند. در جنگ ۸ ساله اگر مردم نمیآمدند و اگر بسیج نبود، ما توان آن را نداشتیم در برابر عراق بجنگیم. اگر صنایع وارد نمیشدند ما گلوله توپ و خمپاره نداشتیم. فقط با نیروی مسلح، ارتش و سپاه و ژاندارمری مشکلات حل نمیشد.
رئیس دولت تدبیر و امید با تأکید بر اینکه اگر مردم از حکومت فاصله گرفتند، اداره جامعه سخت خواهد بود، افزود: ما در دولت دوازدهم با مشکلات ویژهای روبهرو بودیم. گویا داعش و ترامپ و کرونا کافی نبود که اقداماتی هم در داخل شد تا دولت را زمین بزنند. در طول ۴ سال دولت دوازدهم به مردم گفتند اگر ما بیاییم مسائل شما را در کوتاهمدت حل میکنیم. در اقتصاد و سیاست و سیاست خارجی به مردم قول دادند، گفتند برجام دولت قوی میخواهد. اما ضربه کاری میزان مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰ پس از انتخابات کمرمق مجلس در سال ۱۳۹۸ بود. وقتی مردم کنار زده میشوند و در امور کشور مشارکت ندارند، چطور میخواهند مشکلات را حل کنند؟
او رمز توفیق برجام را حمایت ۸۰ درصدی مردم از آن عنوان کرد و گفت: تکیهگاه ما در مذاکرات برجام مردم بودند. در تمام نظرسنجیها حتی نظرسنجیهایی که مخالفین دولت انجام دادند، نشان میداد ۸۰ درصد مردم موافق مذاکرات برجام بودند. چون اکثریت مردم پشتوانه برجام بودند، این قانون به تصویب رسید وگرنه نمیگذاشتند برجام تحقق پیدا کند. وقتی ۷۳ درصد مردم در انتخابات حضور پیدا کردند معلوم است از دولت منتخب حمایت میکنند، وقتی مشارکت زیر ۵۰ درصد شد، مشخص است چه مشکلاتی پیدا میکنیم؟ روزی در منطقه افتخار میکردیم انتخاباتی با ۸۰ و ۸۴ درصد مشارکت برگزار میکنیم، حالا باید حسرت انتخابات کشورهای همسایه را بخوریم.
رئیسجمهور ایران در دولتهای یازدهم و دوازدهم با یادآوری وعدههای مسئولان فعلی به مردم برای حل مشکلات اقتصادی و مقابله با فساد و راهاندازی سریع همه کارگاههای تعطیلشده اظهار داشت: امروز حتماً آن شرایط ویژه وجود ندارد؛ شرایط فروش نفت هم خیلی فرق کرده است. آنها مدعی بودند همه با هم و یکدست هستند، به همدیگر کمک میکنند تا مشکلات حل شود. گفتند اینها بلد نیستند بورس را اداره کنند، ما میآییم اداره میکنیم. در این ۳۰ ماه دولت سیزدهم، ارزش بورس ۴۶ میلیارد دلار تنزل پیدا کرده درحالیکه در ۳۰ ماهه اول دولت یازدهم، ۸٫۵ میلیارد دلار رشد داشت. در ۳۲ ماه دولت یازدهم، قیمت سکه ۱۱ درصد تنزل کرد، نرخ دلار هم در طول ۳ سال اول دولت یازدهم فقط ۹٫۸ درصد افزایش پیدا کرد. در سه سال اول دولت یازدهم رشد پایه پولی ۵۲ درصد بود اما در این ۳۰ ماه اخیر، ۱۰۰ درصد شده است. تورم ۴۳ درصدی در مرداد ۹۲، در انتهای سال ۹۴ به ۸ درصد رسید و تا فصل اول سال ۹۷ هم تکرقمی ماند. بدانید که در تاریخ ایران فقط یک بار تورم ۴۰ درصدی در سه سال پشت سر هم را تجربه کردیم؛ آن هم زمان جنگ جهانی دوم از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۲ بود. شاید سالهایی تورم ۴۰ تا ۴۹ درصد هم تجربه کردیم اما اینکه سه سال متوالی از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ تورم بالای ۴۰ درصدی باشد را هرگز در ۸۰ سال اخیر تجربه نکرده بودیم.
روحانی دلیل بهبود شرایط اقتصادی در دولت یازدهم را امیدواری مردم و حمایت آنها از حاکمیت و دولت دانست و افزود: در آن دوره انقلاب دیجیتال تحقق پیدا کرد. استارتآپها در آن ایام شتاب گرفتند. توسعه پهنای باند در فضای مجازی باعث شد مردم راحت شوند و بسیاری از مشاغل در آن بستر شکل بگیرد. امروز فضای مجازی چگونه است؟ در سالی که مقام معظم رهبری به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند، برخی سکوهای اقتصاد دیجیتال را میخواهند حاکمیتی کنند. بخش خصوصی را قبلاً خصولتی میکردند، الان خصومتی میکنند.
رئیس دولت تدبیر و امید ادامه داد: وقتی در توزیع قدرت مردم را مشارکت نمیدهیم، آنها در اقتصاد هم مشارکت نخواهند کرد. وقتی در مسائل اجتماعی و فرهنگی به نظر مردم اعتنا نمیکنیم، آنها در مسائل اقتصادی و سیاسی حامی ما نخواهند بود. باید مشارکت واقعی در همه زمینهها داشته باشیم. مگر قدرتی غیر از مردم داریم؟ توان هستهای و موشکی جای خود، اتفاقاً رشد اصلی توان هستهای و موشکی در دولت تدبیر و امید رخ داد. مشکل ما ایرانهراسی و کاهش قدرت بازدارندگی با قطعنامههای فصل هفتمی شورای امنیت بود که با حمایت جهانی از پیشنهاد جهان عاری از خشونت و افراطیگری از سوی ایران و برجام این فضا تغییر کرد. وقتی برجام امضا شد، اولین افرادی که به من تبریک گفتند دوستان منطقهای ما؛ عراق و سوریه و جهاد اسلامی بودند. برجام بازدارندگی ایران را افزایش داد. در آن شرایط که مردم با ما بودند توانستیم مشکلات را حل کنیم و به سمت توسعه و پیشرفت برویم.
هفتمین رئیسجمهور ایران، غفلت از امر توسعه کشور را نگرانکننده دانست و گفت: کشورهای اطراف ما در منطقه به فکر توسعه همهجانبه هستند اما متأسفانه عدهای در داخل فقط به فکر حفظ قدرت یک جناح اقلیت هستند و حتی به فکر حفظ نظام و کشور هم نیستند. کشور بدون توسعه حفظ نمیشود. توسعه هم بدون مشارکت مردم، ورود سرمایه خارجی به داخل و رابطه درست با دنیا امکانپذیر نیست. الان طرحهای عمرانی مهمی که در دوره ما ۶۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت داشته را هم دنبال نمیکنند؛ فقط برخی مواردی که ما بیش از ۹۰ درصد پیش برده بودیم را به صورت محدود تکمیل میکنند.
روحانی خواستار حفظ کرامت مردم در عرصه اجتماعی در کنار حل مشکلات معیشتی آنها شد و گفت: دو نمونه اصلی حکومت اسلامی، حکومت پیامبر عظیمالشان اسلام(ص) و مولا امیرالمؤمنین(ع) است؛ باید ببینیم در امر به معروف و نهی از منکر سیره آن بزرگان چه بود؟ قرآن در بحث حجاب از نگاه افراد شروع میکند. امیرالمؤمنین نه تنها زن بیحجابی که از کنار جمع یارانش عبور کرد را تنبیه نکرد بلکه به دیگران گفت چرا به او نگاه میکنند؟ باید بررسی کرد که دستگاههای فرهنگی و صداوسیما در طول ۴۵ سال گذشته توانستند دینداری مردم را بیشتر کنند؟ واقعاً کار پلیس اینگونه نهی از منکر است و تعلیم این کار را دیدهاند؟ امروز سر ساخت مسجد دعوا میکنند درحالیکه اول باید نمازخوان تربیت کرد، اگر نمازخوان بیشتر شد، آنها خودشان مسجد درست میکنند. در مقولات اجتماعی کرامت و حیثیت مردم را باید حفظ کنیم. مگر در انقلاب کسی را به زور باحجاب کردیم؟ وقتی انقلاب شد بسیاری از زنان باحجاب شدند و حتی چادر به سر کردند.
او در پایان از انتشار پاسخ خود به نامه شورای نگهبان برای ردصلاحیت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در آیندهای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: من به ایرادات شورای نگهبان پاسخ خواهم داد تا مردم از سطح درک اعضای این شورا از مسائل حیاتی کشور مطلع شوند. موارد ردصلاحیت یکی ادعای اهانت به قوه قضائیه و شورای نگهبان است و دیگری عدم ایستادگی در برابر غرب و اشکال در اجرای برجام و… این پاسخ هم به این دلیل است که باور دارم جایگاه شورای نگهبان مقدس است و این شورا شکل گرفته تا مردم اطمینان حاصل کنند قوانین تدوینشده خلاف موازین اسلامی و قانون اساسی نیست. اگر داوری شورای نگهبان مورد تردید قرار بگیرد، به جمهوریت و اسلامیت ما ضربه وارد خواهد شد. مجلس اقلیت، دولت اقلیت و خبرگان اقلیت به نفع کشور و نظام نیست. به همین جهت باید احساس مسئولیت کنیم، ساکت ننشینیم و مردم را به مشارکت در همه امور و پشتیبانی از نظام و کشور تشویق کنیم.